اداره کل دامپزشکی استان قم

هاری یکی از بیماری‌های ویروسی، خطرناک، شدیداً کشنده و مشترک بین انسان و حیوان می‌باشد. این بیماری در بسیاری از کشورهای جهان وجود دارد و در ایران به شکل بومی یکی از مشکلات مهم بهداشت عمومی به شمار می‌رود. اکثر حیوانات خونگرم نسبت به این بیماری حساس هستند. انتقال بیماری از راه گازگرفتن حیوانات مبتلا به انسان و حیوان انجام می‌گیرد. بزاق مبتلایان منبع سرشاری از ویروس هاری است.

امروزه بیش از 300 مرکز درمان ضد هاری در کشور به امر درمان هاری مشغول فعالیت می‌باشند. بیش از 100،000نفر در سال به علت گزش حیوانات مشکوک به هاری به ویژه سگ در ایران درمان ضد هاری می‌شوند.

توصیه‌های خود مراقبتی پیشگیری از حیوان گزیدگی و کنترل بیماری هاری

- بیشترین موارد حیوان گزیدگی انسان‌ها، توسط سگ‌ها روی می‌دهد. بنابراین از نزدیک شدن به سگ‌های ولگرد و بدون صاحب بپرهیزید.

- در صورت بروز گزش یا تماس با حیوانات در صورتی که منجر به مجروح شدن یا خراش پوستی شود، بلافاصله به نزدیک‌ترین مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنید. فراموش نکنید که ممکن است حیوان مبتلا به هاری باشد و شما ندانید.

- پنجه کشیدن گربه، همانند گاز گرفتن محسوب می‌شود و نیازمند انجام اقدامات پیشگیری از هاری است.

- در صورت حیوان گزیدگی، اولین اقدام شست‌ و شوی محل گزش با آب و صابون به مدت 15دقیقه

- عدم بخیه و همچنین نبستن زخم مگر در شرایط تهدید حیات مجروح (ویروس هاری بیهوازی است و با بستن محل جراحت و گزیدگی، شرایط جهت حرکت سریع ویروس فراهم می شود)

- در صورتی که سگ یا گربه نگهداری می‌کنید، باید هر ساله آنها را نسبت به بیماری هاری واکسینه کنید.

اقدامات لازم در افراد گزیده شده

تمام افرادی که توسط حیوان مورد گزش قرار می‌گیرند، باید برای انجام اقدامات پیشگیری به نزدیک‌ترین مرکز خدمات جامع سلامت مراجعه کنند. اولین اقدام پس از گزش، شست‌ و شوی تمامی جراحت حداقل به مدت ۱۵ دقیقه و ضدعفونی کردن محل زخم با الکل یا بتادین است. همچنین انجام واکسیناسیون هاری ضروری است. در صورت نیاز، سرم ضدهاری در محل جراحت تزریق می شود.  بنابر اعلام گروه آموزش و ارتقای سلامت معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، در افرادی که در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند، واکسیناسیون باید قبل از تماس با حیوانات انجام شود. این افراد شامل دامپزشکان، طبیعت گردانان، آتش نشانان، غارنوردان، شکارچیان، محیط بانان، دامداران، چوپانان و ... هستند.